ما باید مدیریت را در حوزه تکمیل کنیم. خوب، خوشبختانه در این سالهاى اخیر بحث شوراى عالى مدیریت و بحث نهاد مدیریت در حوزه مورد قبول قرار گرفت و اقدام شد و فوائد و برکاتش را هم دارید مى‌بینید.

من امشب اطلاع پیدا کردم از بیانات آقایان، دوازده تا انجمن تخصصى در حوزه هست؛ انجمن علمى تخصصى. خیلى جالب است. بنده نمیدانستم این را: انجمن علمى اقتصاد، انجمن علمى روانشناسى، انجمن علمى رجال، انجمن علمى تاریخ. البته بعضى‌هایش را میدانستیم. این کارِ مدیریت است. اگر مدیریت نبود، چنین چیزى پیش نمى‌آمد، لیکن به آنچه که تاکنون در زمینه‌ى تشکیلاتدهى و سازماندهى در حوزه انجام گرفته، مطلقاً نباید اکتفاء کرد.

مقام معظم رهبری – 8/9/86 – بیانات در جمع اساتید، فضلا، مبلغان و پژوهشگران حوزه‏های علمیه‏ی کشور (دریافت متن کامل: فرمت doc ، فرمت pdf)

مقام معظم رهبری - 1/12/70 - اجتماع طلاب و فضلاى حوزه‏ى علمیه‏ى قم‏  (دریافت متن کامل: فرمت doc ، فرمت pdf)

حوزه‏ى علمیه نباید از مسائل و جریانات علمى دنیا منزوى باشد؛ باید در متن جریانات علمى باشد. البته این حرف به معناى آن نیست که فردا تک‏تک طلاب قم بگویند خیلى خوب، ما مى‏خواهیم حالا در متن جریانات علمى قرار بگیریم، پس درسهامان را زمین بگذاریم و اول یک خرده زبان یاد بگیریم و بعد بیاییم! نه، حوزه باید باشد، نه تک‏تک طلاب.

مجموعه‏ى حوزه باید مثل یک استخر جدا افتاده‏ى از جریانات علمى و فکرى جهان نباشد؛ دریاى عظیمى باشد که جریانهایى به آن وارد بشوند و جریانهایى هم از آن خارج گردند؛ فکرهایى در آن وارد بشوند و فکرهایى هم از آن خارج گردند. شما باید دنیایى را سیراب کنید؛ حوزه نمى‏تواند کنار بماند.

مقام معظم رهبری - 1/12/70 - اجتماع طلاب و فضلاى حوزه‏ى علمیه‏ى قم‏  (دریافت متن کامل: فرمت doc ، فرمت pdf)

باید تحول مدیریت شود. باید توجه شود که مایه‌ى علمى رقیق نشود، سطح مطلب شیخ پایین نیاید، سطح مطلب آخوند در اصول پایین نیاید. طلبه در خلأ دانائى نسبت به این مبانى که امروز در فقه و اصول ما عناصر مهم و اثرگذارى هست، قرار نگیرد؛ طلبه در خلأ قرار نگیرد.

عبارات، عبارات صحیح و خوب و عربى باشد. بنده بعضى از نوشتجات حوزه را که ملاحظه میکنم، از این جهت ما یک خرده‌اى کمبود داریم، نقص داریم. یک نوشته‌ى متین قرص و محکمى که در همه‌ى مجامع علمىِ اسلامى وقتى که رفت - چون به زبان عربى است. زبان علمى ما زبان عربى است و همه میتوانند استفاده کنند - به عنوان یک اثر برجسته و ممتاز شناخته شود، ایراد لفظى و متنى و قلمى نداشته باشد.

مقام معظم رهبری – 8/9/86 – بیانات در جمع اساتید، فضلا، مبلغان و پژوهشگران حوزه‏های علمیه‏ی کشور (دریافت متن کامل: فرمت doc ، فرمت pdf)

امروز در دنیا افکارى ارائه مى‏شود و فلسفه‏هایى در زمینه‏هاى گوناگون - در ذهنیات، در مسائل اجتماعى، در تاریخ، در اقتصاد - مطرح مى‏شود که پاسخهایى هم در این زمینه وجود دارد. هر چند صباحى یک نفر در دنیا سر بلند مى‏کند و کتابى مى‏نویسد؛ کتاب او را به زبانهاى دیگر ترجمه مى‏کنند و چهار نفر هم مروجش مى‏شوند؛ ما چه کار کنیم؟ ما این‏جا در مدرسه‏ى فیضیه، یا در حوزه‏ى قم، یا در مسجدمان در فلان شهر کشور بنشینیم، تا ببینیم چه حرفى از خارج آمد که فلان نقطه‏اش اشاره یا تعریضى به مسائل دینى دارد و بنا کنیم همان نقطه را رد کردن؟! این درست است؟! بعد از آن‏که کسانى آن را خواندند، دانستند، تدریس کردند، تفهیم کردند؛ یکى هم پیدا شد و آن را ترجمه کرد؛ مدتها هم گذشت و آن ترجمه به دست منِ روحانى رسید؛ تازه حالا بفهمم که در ده سال پیش، بیست سال پیش، چهل سال پیش، در اروپا دانشمندى یا متفکرى یا فیلسوفى یا فیلسوف‏نمایى آمده و به فلان نقطه‏ى اعتقادات من تعرض کرده و من حالا به او جواب بدهم! آیا این روش درستى است؟! یا نه؛ حوزه باید در متن حوادث علمى عالم باشد.

مقام معظم رهبری - 1/12/70 - اجتماع طلاب و فضلاى حوزه‏ى علمیه‏ى قم‏  (دریافت متن کامل: فرمت doc ، فرمت pdf)

بنده در قم، در یکى از سفرها، [...] در جلسه‌ى فضلا بحث کتاب درسى و تغییرات کتاب درسى را مطرح کردم، بلافاصله بازخوردش به من رسید؛ مخالفتها! -که البته این مخالفتها از طرف من نادانسته هم نبود، میدانستم عده‌اى مخالف میکنند با این قضیه- تغییر کتاب درسى لازم است، حتماً هم باید تغییر پیدا کند؛ در این هیچ شکى نیست.

[...] اگر قرار بود ما کتاب درسى را عوض نکنیم، باید همان «معالم» را میخواندیم، دیگر «قوانین» چرا نوشته شد؟ «رسائل» چرا نوشته شد؟ «فصول» چرا نوشته شد؟ «کفایه» چرا نوشته شد؟ خوب، این درست است؛ الان هم همین است. الان هم بایستى حتماً کتاب درسى تغییر کند؛ بایستى کارى کرد که همّ طلبه، فهمیدن مطلب باشد، نه فهمیدن عبارت. هیچ هنرى نیست در اینکه ما عبارت را جورى مغلق بگیریم، یا اگر تعمداً هم مغلق نگیریم، بى مبالاتى کنیم که عبارت بشود مغلق، تا طلبه مبالغى وقتش صرف این کار بشود. این چه هنرى است؟ این چه لطفى دارد؟ چه خیرى در این نهفته است؟

نخیر، عبارت را آنچنان واضح بیان کنیم که آن کسى که استعداد فهمیدن مطلب را دارد، راحت از عبارت، مطلب را بفهمد. استاد هم براى تفهیم عبارت دچار مشکل نشود و فقط مطلب را بیان کند.

[...] این عقیده‌ى من است. حالا ممکن است مسئولین حوزه و مدیران حوزه و بعضى از برجستگان حوزه نپسندند و این کار نشود، اما یک روزى بدون تردید خواهد شد.

مقام معظم رهبری – 8/9/86 – بیانات در جمع اساتید، فضلا، مبلغان و پژوهشگران حوزه‏های علمیه‏ی کشور (دریافت متن کامل: فرمت doc ، فرمت pdf)

یکى دیگر از ارزشها، پیشرفت دادن به دانش در این حوزه است. آن کسانى که در سطوحى هستند که مى‏توانند به علم پیشرفت بدهند، باید این کار را بکنند. علم را باید پیش برد؛ فقه را باید پیش برد.

فقه ما اسلوب بسیار متقن و محکمى دارد؛ آن اسلوب همان چیزى است که به آن فقاهت مى‏گوییم. فقاهت، یک شیوه براى استنباط و درک احکام الهى و اسلامى است. شیوه‏ى فهم معارف احکام از کتاب و سنت، که چگونه و با چه ابزارى مطلب را بفهمیم، شیوه‏ى فقاهت نام دارد. این شیوه، شیوه‏ى بسیار رسایى است و این منبع عظیمى که در اختیار ماست - یعنى کتاب و سنت و دستاوردهاى فکرى گذشتگان - مواد اولیه‏ى آن است. با این شیوه و در این قالبها، مى‏شود تمام نیازهاى بشر را استخراج کرد و در اختیار بشریت گمراه گذاشت. امروز ما خیلى احتیاج داریم که از این شیوه استفاده‏ى بهینه کنیم.

البته کسانى که از فضل و مراتب بالاى علمى برخوردارند، خود این شیوه را هم باید تکمیل کنند. هیچ چیزى نیست که تکمیل‏پذیر نباشد؛ همه چیز در این عالم به سمت تکامل پیش مى‏رود؛ حتّى ذوات مقدسه‏ى معصومین روزبه‏روز کاملتر مى‏شدند و تکامل پیدا مى‏کردند. وجود مقدس معصوم با آن عظمتى که براى ما حتّى قابل تصور هم نیست [...] فرداى او از امروزش کاملتر است. پس مى‏بینید که حتّى در آن مراحل، تکامل هست. در همه چیز و در همه‏ى شیوه‏ها تکامل هست. ما باید شیوه‏ى فقاهت را هم تکامل بدهیم؛ بعد این شیوه که در دست قرار گرفت، آن وقت وارد بشویم، کتاب و سنت را باز کنیم و از آنها استفاده کنیم.

مقام معظم رهبری - 1/12/70 - اجتماع طلاب و فضلاى حوزه‏ى علمیه‏ى قم‏  (دریافت متن کامل: فرمت doc ، فرمت pdf)